Refleksja nad kulturą, systemem społecznym i stosunkami międzynarodowymi
W dniach 11 oraz 12 czerwca reprezentanci naszej Fundacji uczestniczyli w wyjątkowym międzynarodowym wydarzeniu, w XII Kongresie Polska Wielki Projekt. Tegoroczne hasło przewodnie brzmiało ‘Nowa Europa’. Zainteresowania prelegentów, najbardziej znanych profesorów uczelni z różnych części świata (Kanada, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Francja, Czechy), koncentrowały się wokół aktualnych problemów Ukrainy i ich konsekwencji dla sytuacji międzynarodowej. Kwestia ta stała się przewodnią za sprawa obecności Tarasa Kompaniczenko, żołnierza walczącego w szeregach armii ukraińskiej w obronie swojej ojczyzny. Z kolei punktem kulminacyjnym wydarzenia było wręczenie Profesorowi Ryszardowi Legutce nagrody za osiągnięcia naukowe. Udało nam się dotrzeć do Pana Profesora, porozmawiać i otrzymać autograf w egzemplarzu autorskim, z czego jesteśmy niezmiernie dumni.
Otwartą do dyskusji przestrzeń dookreślił temat wyobraźni imperialnej i jej długowieczny triumf. Prowadzi to w kierunku spojrzenia postkolonialnego. Równolegle wybrzmiała dokładniej doktryna „realnego”, a nie „abstrakcyjnego” humanizmu, dającego możliwość wykształcenia w sobie przez narody europejskie jeszcze większej empatii w stosunku do ofiar toczącego się konfliktu i przezwyciężenia wszelkich przeszłych punktów zapalnych w pamięci narodów Środkowej Europy.
Panele dyskusyjne toczyły się wokół kilku zagadnień z zakresu informatyzacji i potencjalnych skutków jej oddziaływania (korzystnych i niekorzystnych) na rzeczywistość, nowoczesnej perspektywy ‘technoentuzjazmu’ i postępu, który w pewnych rejestrach może doprowadzić nawet do penetrowania poszczególnych partii ludzkiego umysłu. Potraktowanie tego problemu w kategoriach kulturowych zmusza współczesnego odbiorcę do głębszej refleksji na temat potencjalnego ryzyka niszczenia empatii społecznej oraz celowej manipulacji.
W przestrzeni szerokiej dyskusji międzynarodowej (panel w języku angielskim) zmieściły się także kwestie świadomości kulturowej – produktu zbiorowych sądów, podążały za tym zagadnienia ‘city identity’ oraz multikulturowości. Idea ‘porwanej Europy’ (Kundera), doświadczonej przez wojny, obok koncepcji ‘Polski żyjącej w nieciągłości’ (R. Legutko) dostrzeżone przez badaczy, otwierają fundamentalne pytanie na temat możliwości istnienia obok siebie niepodległych narodów, niezagrożonych czynnikami zewnętrznymi pod względem tożsamościowym, wyczulonych na możliwą ideologiczną indoktrynację. Sprowadza się to do prostej konstatacji, iż istnieje to, co nas dzieci i to, co nas łączy. Wspólna przestrzeń kulturowa stanowi aspekt wzajemnego porozumienia.
